Bugün Dostoyevski okumaya başlayacaklar için romanlarının ve öykülerinin kronolojik sıralamasına bakacağız.
Peki neden kronolojik sıralamayla okunmalı?
Eğer yazarı incelikle, anlayarak okumak isterseniz yani kitaplardaki üslubun değişim ve gelişim sürecine odaklı okuyacaksanız - yazarı tanımanın yönlerinden biridir- bu sıralama sizin için yapıldı.
Yine bu sıralamayla okumanın 19. yy. yaşanmışlıkları, yıldan yıla fark eden tarihsel bir ilerleme sürecini de takip etmiş oluyorsunuz. Hak verirsiniz ki Dostoyevski'nin asla vazçgemediği Petersburg o dönemde kendi içinde sürekli reformlara uğruyordu. I. Nikolas (1825 - 1855 ) döneminde devlet tamamiyle Rus ortodoksluğu, diktatörlük ve milliyetçilik sloganıyla devam ettirilirken, II. Alexander (1855 - 1881 ) döneminde çıkan yasalarla üniversite özerkliği açısından Almanya’yı, üniversitelerin müfredatlarını ve yıllık sınavlarını hazırlamada Fransa’yı örnek almıştır.
Yani Dostoyevski'nin gelişimine ortak olmak ve onu dönem dönem yaşadıklarıyla anlamak istiyorsanız bu listeye göz atmayı unutmayın.
Bunun yanı sıra salt edebi zevk için okunacaksa bile kronolojik sıraya en uygun şekilde ilerlenmeli. Ki sizlere şunu söylemeleyim, Dostoyevski'nin ilk romanından son romanına birbirine atıflarda bulunan bir çok karakteri mevcut. Bu nedenle özellikle Dostoyevski'yi okumadan önce mutlaka hakkında bilgi edinebileceğiniz bir biyografik kitaba göz gezdirmeniz veya küçük bir Dostoyevski araştırması yapmanızı öneririm.
Listemize geçmeden önce bahsetmek isterim ki, ben Dostoyevski okumaya başlayalı tam olarak 4 ay oldu. Kendisini öncelikle internet araştırmasından ve sonrasında Stefan Zweig - Üç Büyük Usta ( (Balzac, Dickens, Dostoyevski )'sından, Edward Halett Carr - Dosteyevski'sinden tanıdım. Ancak öyle başlayabildim eserlere. Kronolojik sırayla okumanın faydası karakterlerin aslında birbirleriyle zıt ve bir o kadarda benzer olduklarını anlamama yardımcı oldu. Emin olun bu sırayla okuduğunuzda sadece Dostoyevski'yi değil, karakterlerini de bizzat tanıma fırsatınız oluyor.
Buyurunuz listeye o halde,
Romanlar
(1846) İnsancıklar
(1846) "İkiz", "Öteki"
(1849) Netochka Nezvanova
(1861) Ezilmiş ve Aşağılanmışlar
(1862) Ölüler Evinden Anılar
(1864 Yeraltından Notlar
(1866) Suç ve Ceza
(1867) Kumarbaz
(1869) Budala
(1872) Ecinniler
(1875) Delikanlı
(1881) Karamazov Kardeşler
Kısa Öyküler
(1847) Dokuz Mektupları Romanı
(1847) Mr. Prokharçin
(1847) Ev Sahibesi
(1848) Polzunkov
(1848) Bir Yufka Yürekli
(1848) Kıskanç Koca
(1848) Namuslu Bir Hırsız
(1848) Bir Noel Ağacı Ve Düğün
(1848) Beyaz Geceler
(1857) Küçük Kahraman
(1859) Amcanın Rüyası
(1859) Stepançikovo Köyü
(1862) Tatsız Bir Olay
(1865) Timsah
(1870) Ebedi Koca
(1873) Bobok
(1876) Uysal Bir Ruh
(1876) Köylü Marey
(1876) Mesih'in Noel ağacı Boy de
(1877) Bir Adamın Düşü
Kurgusal Olmayan Eserler
Yaz İzlenimleri Üzerine Kış Notları (1863)
Bir Yazarın Günlüğü (1873–1881)
dipnot : Öpüldünüz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder